Mieke (45) en Kees (47) kennen elkaar negentien jaar en zijn daarvan zeventien jaar getrouwd geweest. Ze trouwden toen Mieke hoogzwanger was van Bob, inmiddels 17 jaar oud. Een kleine twee jaar geleden bekende Kees dat hij een verhouding had met zijn (ook getrouwde) secretaresse, een jonge moeder van 26 jaar oud. Ze was net bevallen van een dochter. Later bleek Kees de vader van dit meisje te zijn. Mieke woont nu met zoon Bob nog in het oude huis, Kees is met zijn nieuwe liefde en dochter naar elders vertrokken.
Elsa (41) is moeder van Paulien (14) en Koen (12). Twee jaar geleden is ze – op haar initiatief – gescheiden van Paul, na een relatie van 22 jaar, waarvan 16 getrouwd. Elsa werkt drie dagen per week als camera-assistente, Paul heeft een eigen bedrijf. Ze is nog alleen, haar ex woont inmiddels samen met zijn nieuwe vriendin. Elsa heeft nauwelijks nog contact met hem. En ook de relatie tussen hem en de kinderen is erg moeizaam. Ze zien hem weinig, hoewel ze nog altijd in hetzelfde dorp wonen. Hij en zijn nieuwe gezin in de ouderlijke woning, Elsa in het huis dat ze daarvoor hadden en door de crisis niet werd verkocht.
Rouwen om je verlies
Een scheiding is altijd een verlies… en daarom mag je er ook om rouwen. Ook als je er zelf voor gekozen hebt om niet met je partner door te gaan, ben je met een scheiding iets kwijtgeraakt. Niemand is tenslotte van plan om, als hij of zij zich verbindt aan een partner, te gaan scheiden.
Zeker als de scheiding door de ander is geïnitieerd, zul je rouwen. Want dan zul je er waarschijnlijk nóg meer door overvallen worden.
Een rouwproces heeft meestal een bepaalde volgorde. De Amerikaanse psycholoog William Worden noemt elke stap een ‘rouwtaak’ en heeft ze als volgt beschreven:
Rouwtaak 1
De realiteit van een scheiding onder ogen zien. Erkennen dat je partner er niet meer is en niet meer zal terugkomen. De eerste tijd kun je je dat bijna niet voorstellen. En soms vergeet je het gewoon helemaal. Dan heb je, zonder dat je er erg in had, zomaar dat bord extra op tafel gezet, of gewoon vier karbonaatjes gekocht.
Rouwtaak 2
Het aanvaarden en ervaren van de emotionele pijn, het gevolg van het verlies. ‘Er doorheen gaan’, zo wordt het ook wel eens gezegd. Dat verdriet heeft vele gezichten: gemis, maar ook opluchting dat er een einde kwam aan de lijdensweg die de relatie was geworden.
Sterkte
Henk van der Worp